Πόσες γυναίκες γνωρίζουν ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις αποτελούν την κύρια αιτία θανάτου αυτών στις ανεπτυγμένες χώρες;
Παρά το γεγονός ότι η στεφανιαία νόσος είναι συχνότερη στους άνδρες, η θνησιμότητα που σχετίζεται με τα οξέα στεφανιαία σύνδρομα (έμφραγμα του μυοκαρδίου κ.ά.), είναι σημαντικά υψηλότερη στις γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας.
Ένα χρόνο μετά από ένα οξύ στεφανιαίο σύνδρομο, το 23% των γυναικών θα πεθάνει έναντι 18% των ανδρών, με το ποσοστό αυτό αυξάνεται σε 47% και 36% αντίστοιχα εντός 5 ετών.
Σε ποιους παράγοντες οφείλεται αυτό;
Αυτό οφείλεται εν μέρει στον υψηλότερο αριθμό επιπλοκών μετά το έμφραγμα μυοκαρδίου στις γυναίκες, όπως η καρδιακή ανεπάρκεια ή το καρδιογενές σοκ. Φαίνεται, λοιπόν, ότι ο αριθμός των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων είναι συχνότερος στους άνδρες αλλά το ποσοστό θνησιμότητας είναι υψηλότερο στις γυναίκες.
Η κλινική εικόνα των οξέων στεφανιαίων συνδρόμων, η διαλογή και οι διαδικασίες εισαγωγής είναι πιο χρονοβόρες για τις γυναίκες, εν μέρει λόγω έλλειψης ευαισθητοποίησης του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, αλλά και του γενικού πληθυσμού.
Μόνο το 50% των γυναικών γνωρίζει ότι οι καρδιαγγειακές παθήσεις είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες στις ανεπτυγμένες χώρες. Τα διαγνωστικά σφάλματα συμβάλλουν επίσης σε αυτή την καθυστέρηση: η πιθανότητα λανθασμένης αρχικής διάγνωσης κατά την εισαγωγή για έμφραγμα του μυοκαρδίου χωρίς ανάσπαση του ST (NSTEMI) είναι 29% υψηλότερη για μια γυναίκα από ό,τι για έναν άνδρα, και 37% υψηλότερη για το έμφραγμα του μυοκαρδίου με ανάσπαση του ST (STEMI). Ο συνιστώμενος χρόνος μέχρι την επαναγγείωση ( 90 λεπτά) επιτυγχάνεται μόνο στο 67% των περιπτώσεων στις γυναίκες έναντι 76% στους άνδρες. Η διαφορά αυτή είναι ακόμη πιο έντονη στις γυναίκες ηλικίας 18 έως 55 ετών.
Συμπεράσματα
Με τη συστηματική ενσωμάτωση του παράγοντα «φύλο» στην καρδιαγγειακή έρευνα, θα μπορούσαμε να καταλήξουμε σε εξειδικευμένες επιστημονικές συστάσεις που να αφορούν ειδικά τις γυναίκες. Στο πλαίσιο της αύξησης του αριθμού των συμμετεχουσών γυναικών σε τέτοιου είδους κλινικές δοκιμές, καλό θα είναι να περιοριστούν τα κριτήρια αποκλεισμού υποομάδων του εν λόγω πληθυσμού.
Με τον τρόπο αυτό, θα δημιουργηθεί επαρκέστερη γνώση σχετικά με τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι γυναίκες. Η γνώση αυτή, σε συνδυασμό με τον εντοπισμό συγκεκριμένων παραγόντων κινδύνου, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για την ταυτοποίηση των γυναικών οι οποίες διατρέχουν υψηλότερο καρδιαγγειακό κίνδυνο, με απώτερο στόχο την εφαρμογή προσαρμοσμένων στρατηγικών πρόληψης.
Πρακτικές συνέπειες
- Οι γυναίκες παρουσιάζουν υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας και νοσηρότητας που οφείλεται σε καρδιαγγειακά νοσήματα σε σχέση με τους άνδρες, ακόμη κι αν οι επιπτώσεις των συγκεκριμένων παθήσεων είναι λιγότερο σοβαρές.
- Το κάπνισμα, ο Διαβήτης τύπου 2 και οι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες αποτελούν μεταβλητούς παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν περισσότερο τις γυναίκες απ' ό,τι τους άνδρες.
- Γυναίκες με σχετικούς με το φύλο παράγοντες κινδύνου, ενδεχομένως να μπορούσαν να ωφεληθούν εάν υποβάλλονταν σε στενή ιατρική παρακολούθηση.
- Η κλινική εικόνα των καρδιαγγειακών παθήσεων στις γυναίκες είναι αρκετά διαφορετική, καθώς συχνά ελλείπει ο θωρακικός πόνος.
Πηγή: Revue Médical Suisse, «Maladies coronariennes algues chez les femmes», 09/2022