Ιδίως μετά την πανδημία του COVID-19 και την παγκόσμια οδύνη και ταραχή που προκάλεσε, έχει υπογραμμιστεί ποικιλοτρόπως η (έστω ψυχικά) ιαματική δράση και επενέργεια της Τέχνης. Ποίηση και ίαση συνοδοιπορούν. Θυμίζουμε, επίσης, ότι πολλοί κορυφαίοι δημιουργοί, σε ποικίλες τέχνες, υπήρξαν ιατροί. Ως φαίνεται, ο καθημερινός αγώνας των ιατρών για υγεία και ανθρωπιά, τους παρακινεί να καταπιαστούν τελεσφόρα με τις τέχνες. Ξέρουμε ιατρούς που διακόνησαν (και διακονούν) τη ζωγραφική, τη μουσική, τη φωτογραφία, την ποίηση. Ναι, ποίηση και ίαση συνοδοιπορούν.
Ο σπουδαίος Γερμανός εξπρεσιονιστής ποιητής, και μάλιστα πέντε φορές υποψήφιος για το Νόμπελ Λογοτεχνίας Γκότφριντ Μπεν [Gottfried Benn,1886-1956], διέπρεψε ως παθολόγος. Ο μοντερνιστής ποιητής, που επηρέασε πολύ την Beat Generation και είναι ο άτυπος πρωταγωνιστής της έξοχης ταινίας Πάτερσον του Τζιμ Τζάρμους, ο Oυίλιαμ Κάρλος Oυίλιαμς [William Carlos Williams,1883 – 1963), άσκησε τόσο την παιδιατρική όσο και την γενική ιατρική. Περιλάλητος για το θρυλικό μυθιστόρημα Βερολίνο Αλεξάντερπλατς, ο Άλφρεντ Ντέμπλιν [Alfred Döblin, 1878 – 1957), σσπούδασε ιατρική, ειδικεύτηκε ως νευρολόγος-ψυχίατρος, και εργάστηκε σε κλινικές.
Κι οι πέτρες ξέρουν τον Σέρλοκ Χολμς, δεν γνωρίζουν πάντως οι πάντες ότι ο δημιουργός του, ο πολύς Σερ Άρθουρ Ιγνάτιος Κόναν Ντόιλ [Sir Arthur Ignatius Conan Doyle,1859 – 1930], σπούδασε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, από το 1876 έως το 1881, και στράφηκε στη συγγραφή περιμένοντας πελάτες στο όχι και τόσο πετυχημένο ιατρείο του. Επίσης, έκανε σύντομες σπουδές οφθαλμολογίας στη Βιέννη, το 1891. Και πολλοί άλλοι, για τους οποίους θα γράψουμε στα τεύχη της Αφηγηματικής Ιατρικής (θυμίζω και κάποιους δικούς μας: Μανόλης Αναγνωστάκης, Η.Χ. Παπαδημητρακόπουλος, Τάκης Σινόπουλος, Γιώργος Χειμωνάς, Μανόλης Πρατικάκης, κ.ά.).
Προσφάτως κυκλοφόραν οι πολύ αξιόλογες ποιητικές συλλογές Ἐμὸς εἶ σύ (εκδ. Περισπωμένη) και Κλαγγή των Όπλων (εκδ. Πατάκη). Τη πρώτη υπογράφει ο Τάσος Γερμενής (Κεφαλονιά, 1952), λαμπρός (συν)ομιλητής, εξόχως καλλιεργημένος άνθρωπος, πολυγραφότατος συγγραφέας, και ποιητής. Ο Γερμενής σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όπου εκπόνησε και τη διδακτορική του διατριβή. Εργάστηκε στα Κεντρικά Εργαστήρια της Υπηρεσίας Αιμοδοσίας του Ελβετικού Ερυθρού Σταυρού και στο Εθνικό Κέντρο Ιστοσυμβατότητας του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου Αθηνών. Από το 2001, είναι Καθηγητής Ανοσολογίας στο Tμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Τη δεύτερη, υπογράφει ο Αλέξανδρος Μηλιάς (Αθήνα, 1982), ο οποίος σπούδασε ιατρική και ειδικεύτηκε την παιδοψυχιατρική.
Παραθέτουμε στίχους από τις δύο συλλογές. Σε μετέπειτα τεύχη θα ασχοληθούμε διεξοδικά με το έργο τους.
Ώρες των άλλων
Κάθε σου μέρα
φορτωμένες ώρες
Ώρες των άλλων
που δε χωρέσανε
στη γλώσσα των αιώνων
Βιάζεσαι…
Βιάζεσαι να κρύψεις
το φθαρμένο χρώμα της λησμονιάς
Φοράς κατάσαρκα
το αένανο ενδεχόμενο
να συλλαβίσεις τον χρόνο
Και τρέχεις…
Πίσω από τις αχάραχτες μνήμες
των ανέμων που σώπασες
Πίσω από τα τύμπανα του μεσημεριού
που καραδοκούν ν᾽ αναπέμψουν
κίτρινα εμβατήρια
μόλις συντριβείς απ᾽ την άρνηση
Αύριο η ώρα σου δεν θά ᾽ναι ίδια
— Τάσος Γερμενής
Περιμένοντάς με να σωθείτε ίσως
Όσο λίγο ζούμε
Περιμένοντάς με να σωθείτε ίσως
και να μην προσφτάσω και φθαρούν
τα δάχτυλά μου κι ίσως μαραθούν
τα δόντια κι η φωνή μου σπάσει και αποδοθεί
σ᾽ όλους σας κομμάτια κι ίσως να μην έχω
να μην έχω αν πρέπει πια την αντοχή
να υποδεχθώ τέτοιους επισκέπτες
με άλλον ασπασμό δέστε άλλον ασπασμό
τέτοιους επισκέπτες της αγαπημένης
ποίησης στα χρόνια κι άπραγος θα μένω
όσο θ᾽ αναμένω σωτηρία με τρόμο
ασήμι ας πληγώνει τις φλέβες απλώνω
στα μάτια μου χαρά δαγκώνω
στο λαιμό μου νέο ποίημα
σημάδι πάθους αίμα ξελασπώνω
φλέβα χρυσού στους αιώνιους χρόνους.
— Αλέξανδρος Μηλιάς
Σχολιασμός: Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης
