Πρόβλεψη - διαχείριση δύσκολου αεραγωγού

Πλαϊτάκης Ιωάννης
Αναισθησιολόγος

Η διατήρηση του έλεγχου του αεραγωγού και κατ’ επέκταση ο αερισμός των πνευμόνων, είναι πρωταρχικής σημασίας για το ιατρικό προσωπικό που εμπλέκεται σε καταστάσεις όπου είναι απαραίτητη η εξασφάλιση του αεραγωγού όπως σε προγραμματισμένες ή μη χειρουργικές επεμβάσεις, επείγοντα περιστατικά στα Τ.Ε.Π. ή την ύπαιθρο, καθώς και στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.

Ορισμός του δύσκολου αεραγωγού

Ως δύσκολος αεραγωγός ορίζεται η κατάσταση κατά την οποία (α) ο αερισμός με την μάσκα ή (β) η λαρυγγοσκόπηση και η ενδοτραχειακή διασωλήνωση ή ακόμη και τα δύο (α+β) είναι δύσκολες ή ακόμη και αδύνατες.

Εκτίμηση αεραγωγού

Ιστορικό

Εφόσον αυτό είναι εφικτό και το επιτρέπει η κατάσταση όπως μια προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση, λαμβάνεται το ιστορικό στα πλαίσια του προεγχειρητικού ελέγχου για τυχόν προηγούμενες επεμβάσεις και επισημάνσεις ή συνοδευτικό σημείωμα από τον αναισθησιολόγο για μη προβλέψιμη δύσκολη διασωλήνωση.

Φυσική εξέταση - αξιολόγηση αεραγωγού

Σκοπός της φυσικής εξέτασης είναι η εκτίμηση τυχόν δυσκολιών κατά τον αερισμό με μάσκα ή και κατά τη διασωλήνωση. Καταστάσεις που δύναται να επηρεάζουν τον έλεγχο του αεραγωγού είτε τον αερισμό είτε και τη διασωλήνωση αναφέρονται στον κάτωθι πίνακα. Επίσης κριτήρια τα οποία θέτουν υποψία μιας δύσκολης λαρυγγοσκόπησης και κατ’επέκταση διασωλήνωσης είναι η μέτρηση θυρεοειδοπωγωνικής απόστασης (<7 cm="" 3="" p="">

Ενδοτραχειακή διασωλήνωση του δύσκολου αεραγωγού: Η στρατηγική

Πρωταρχική σημασία στην αντιμετώπιση του δύσκολου αεραγωγού είναι η ύπαρξη ενός αλγόριθμου, τα βήματα του οποίου έχουν κατανοηθεί πλήρως. Σχετικές οδηγίες για την αντιμετώπιση του δύσκολου αεραγωγού έχει εκδώσει η American Society of Anesthesiologists (ASA), καθώς και η European Society of Anaesthesiology (ESA). Παρακάτω παρουσιάζεται ο αλγόριθμος δύσκολου αεραγωγού της ASA. Είναι σημαντικό να υπογραμμισθεί ότι σε προβλεφθείσα δύσκολη διασωλήνωση να προτιμάται η διασωλήνωση σε ξύπνιο ασθενή ή σε ήπια καταστολή, με διατήρηση της αυτόματης αναπνοής. Προτιμάται επίσης η εφαρμογή αρχικά μη επεμβατικών τεχνικών έναντι των επεμβατικών (χειρουργικός αεραγωγός), καθώς επίσης σημαντική είναι και η επαλήθευση της ενδοτραχειακής διασωλήνωσης με χρήση ανιχνευτή τελοεκπνευστικού CO2. Εφόσον αυτό είναι εφικτό να υπάρχει άμεσα διαθέσιμο ένα δεύτερο άτομο πιστοποιημένο επίσης με την τεχνική του αερισμού - διασωλήνωσης που μπορεί να βοηθήσει κατά τη διαδικασία ελέγχου του αεραγωγού.

Βιβλιογραφία

  1. Practice guidelines for management of the diffi cult airway. Anesthesiology 2003;98:1269-77
  2. Predicting diffi cult intubation. BJA Vol.61, Num.2, p211-216