Πανδημία κοροναϊού (κορονοϊού) και απειλή της παγκόσμιας υγείας (updated)

Πανδημία κοροναϊού (κορονοϊού) και απειλή της παγκόσμιας υγείας (updated)

Πανδημία κοροναϊού (κορονοϊού) και απειλή της παγκόσμιας υγείας (updated)

Τι είναι ένας κοροναϊός ή κορονoϊός;

Ονομάζονται κοροναϊοί εξαιτίας των ακίδων που εξέχουν από τις μεμβράνες τους και οι οποίες προσιδιάζουν στο ηλιακό στέμμα. Μπορούν να προσβάλλουν τόσο ζώα όσο και ανθρώπους προκαλώντας ασθένειες του αναπνευστικού συστήματος. Αυτές ποικίλουν από ένα κοινό κρυολόγημα έως κάτι σοβαρότερο, όπως είναι το Σύνδρομο Οξείας Αναπνευστικής Ανεπάρκειας (Severe Acute Respiratory Syndrome, SARS). Από τον ιό του SARS, κατά την έξαρσή του το 2003, νόσησαν χιλιάδες άνθρωποι ανά τον κόσμο και έχασαν τη ζωή τους περίπου οχτακόσιοι.

Πώς ξέρω εάν έχω μολυνθεί από τον νέο κοροναϊό;

Τα συμπτώματα της μόλυνσης περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, δυσκολία στην αναπνοή και πνευμονικές αλλοιώσεις. Ηπιότερες περιπτώσεις προσβολής μπορεί να μοιάζουν με γρίπη ή βαρύ κρύωμα, δυσκολεύοντας τη διάγνωση. Η περίοδος επώασης, δηλαδή το διάστημα από τη στιγμή της έκθεσης στον ιό μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων, πιστεύεται ότι είναι περίπου δύο εβδομάδες.

Πώς αναγνωρίστηκε ο ιός;

Στις 8 Ιανουαρίου 2020, οι Νew York Times ανακοίνωσαν ότι κινέζοι ερευνητές έχουν αναγνωρίσει ένα νέο κοροναϊό ως το παθογόνο που κρύβεται πίσω από μια μυστηριώδη ασθένεια από την οποία έχουν νοσήσει 56 άνθρωποι στη Βουχάν, μια πόλη 11 εκατομμυρίων κατοίκων στην κεντρική Κίνα. Τα περιστατικά συνδέθηκαν με εργάτες στην αγορά που πουλούσαν φρέσκα ψάρια, ζώα και πουλιά. Η αγορά έκλεισε και απολυμάνθηκε.

Ο αριθμός των ατόμων που προσβλήθηκαν από τον ιό έχει αυξηθεί δραματικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Στις 21 Ιανουαρίου 2020 ανακοινώθηκε το πρώτο κρούσμα εκτός Ασίας. Είπαν ότι ο ασθενής άντρας, κάτοικος της Κομητείας Σνόχομις, στην Ουάσινγκτον, είχε ταξιδέψει πρόσφατα στη Βουχάν.

Μία μέρα νωρίτερα, κορυφαίος Κινέζος επιστήμονας δήλωσε ότι ο κοροναϊός είναι δυνατόν να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, ενισχύοντας τους φόβους για μια ευρεία επιδημία. Η κυβέρνηση της Κίνας προειδοποίησε πως όποιος αποκρύπτει κάποια λοίμωξη «θα μείνει αιωνίως κρεμασμένος στην κολόνα της ντροπής της ιστορίας».

Ποια είναι η πηγή της έξαρσης;

Τα ζώα αποτελούν την πιθανότερη κύρια πηγή της έξαρσης, συμπεριλαμβανομένου του SARS, ωστόσο χωρίς να είναι σαφές ποια ζώα. Ένας άλλος κοροναϊός, ονόματι MERS, μεταδίδεται στους ανθρώπους από τις καμήλες.

Τι μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι για να προστατευθούν;

O καθηγητής προληπτικής Ιατρικής και μολυσματικών ασθενειών στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου του Βάντερμπιλτ, Γουίλιαμ Σάφνερ ανέφερε ότι όσοι ταξιδεύουν στην Κίνα πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγουν τις αγορές που έχουν ζώα και να κρατούν απόσταση από οποιοδήποτε ζώο και στις αγροτικές περιοχές. Επανέλαβε ότι οι ταξιδιώτες χρειάζεται να τηρούν την «καλή υγιεινή των χεριών» και να προσπαθούν να αποφεύγουν όποιον βήχει και φτερνίζεται.

Πόσο επικίνδυνος είναι ο ιός;

Όπως συμβαίνει και με άλλες ασθένειες του αναπνευστικού, η προσβολή από τον νέο κορονοϊό (2019-nCoV) μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα που περιλαμβάνουν ρινική καταρροή, πονόλαιμο, βήχα και πυρετό. Μπορεί να γίνει πιο σοβαρή για ορισμένα άτομα και ενδεχομένως να οδηγήσει σε πνευμονία ή αναπνευστικές δυσκολίες. Πιο σπάνια, η ασθένεια ενδέχεται να καταλήξει σε θάνατο. Οι ηλικιωμένοι και όσοι αντιμετωπίζουν ήδη κάποιο πρόβλημα υγείας  (όπως ο διαβήτης και οι καρδιακές παθήσεις) φαίνεται να είναι πιο ευάλωτοι σε μια πιο σοβαρή εξέλιξη της μόλυνσης.

Μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο;

Ναι, συνήθως μετά από στενή επαφή με ένα ήδη προσβεβλημένο άτομο, για παράδειγμα στον χώρο εργασίας.

Ποιος μπορεί να προσβληθεί από τον ιό;

Άτομα που διαβιούν ή ταξιδεύουν σε μια περιοχή όπου ο νέος κορονοϊός κυκλοφορεί, κινδυνεύουν να μολυνθούν. Όσοι ζουν (π.χ. οικογένεια) ή εργάζονται (π.χ. συνάδελφοι ή επαγγελματίες υγείας) με αυτούς τους ταξιδιώτες. Οι επαγγελματίες υγείας, που φροντίζουν για τους νοσούντες, βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο και πρέπει να αυτοπροστατεύονται, τηρώντας τα απαραίτητα προληπτικά και ελεγκτικά μέτρα.

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του νέου κορονοϊού, της γρίπης κι ενός κρυολογήματος;

Άτομα που έχουν τον νέο κορονοϊό, τη γρίπη ή ένα κρυολόγημα εμφανίζουν, κατά κανόνα, συμπτώματα όπως πυρετό, βήχα και ρινική καταρροή. Αν και πολλά συμπτώματα μοιάζουν, προκαλούνται από διαφορετικούς ιούς. Εξαιτίας των ομοιοτήτων τους, μπορεί να καθίσταται δύσκολο για κάποιον να αναγνωρίσει την ασθένεια με βάση αυτά και μόνο. Γι’ αυτό και πραγματοποιούνται εργαστηριακά τεστ ώστε να διαπιστωθεί εάν κάποιος έχει μολυνθεί από τον 2019-nCoV.

Είναι ασφαλές να παραλάβω ένα δέμα από την Κίνα ή από οποιοδήποτε άλλο μέρος στο οποίο ο ιός έχει αναγνωρισθεί;

Ναι, είναι ασφαλές. Οι παραλήπτες δεμάτων δε κινδυνεύουν να προσβληθούν από τον κορονοϊό. Η εμπειρία με άλλους κορονοϊούς έχει δείξει ότι αυτού του τύπου οι ιοί δεν επιβιώνουν για πολύ πάνω σε αντικείμενα, όπως γράμματα ή δέματα.

Μπορεί να χαρακτηριστεί «πανδημία» η συγκεκριμένη έξαρση;

Ναι. Πανδημία «είναι η παγκόσμια εξάπλωση μιας ασθένειας». Ο Π.Ο.Υ. χαρακτήρισε τον ιό ως «πανδημία» στις 11 Μαρτίου 2020.

 

Επιμέλεια

Θεοχάρης Γεώργιος
Παθολόγος
Πρόεδρος SOS ΙΑΤΡΩΝ

Πηγές:

 New York Times, Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, Guardian