ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ)

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ)

ΑΓΓΕΙΑΚΟ ΕΓΚΕΦΑΛΙΚΟ ΕΠΕΙΣΟΔΙΟ (ΑΕΕ)

Ως Αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ή απλώς εγκεφαλικό) ορίζουμε τη νευρολογική δυσλειτουργία που είναι επακόλουθο διαταραχής της αιμάτωσης του εγκεφάλου.
Το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο (ΑΕΕ) αποτελεί νόσο με παγκόσμια κατανομή που προσβάλει πάνω από 15 εκατομμύρια (εκ.) άτομα κάθε χρόνο. Από τα άτομα αυτά περίπου 6 εκ. χάνουν τη ζωή τους, και 5 εκ. καθίστανται ανάπηρα, ενώ περίπου 1 άτομο υφίσταται ΑΕΕ κάθε 6 δευτερόλεπτα. Είναι νόσος που αφορά κυρίως τους ηλικιωμένους, καθώς το 75% των ΑΕΕ αφορούν ηλικίες μεγαλύτερες των 65 ετών, ενώ για κάθε 10ετία μετά τα 55 έτη ο κίνδυνος εμφάνισης διπλασιάζεται.

Κατηγορίες Αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων:

Τα ΑΕΕ διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες.

  • Τα ισχαιμικά ΑΕΕ στα οποία βασική διαταραχή αποτελεί η διακοπή της κυκλοφορίας του αίματος σε μικρή ή μεγαλύτερη περιοχή του εγκεφάλου ανάλογα με το αγγείο που προσβάλλεται. Η κατηγορία αυτή αποτελεί τη μεγάλη πλειοψηφία των εγκεφαλικών επεισοδίων.
  • Τα αιμορραγικά ΑΕΕ που προκαλούνται από ρήξη κάποιου αγγείου και έξοδο του αίματος στον εγκεφαλικό ιστό. Η κατηγορία αυτή απαντάται σε μικρότερη συχνότητα και έχει κατά κανόνα χειρότερη πρόγνωση από την προηγούμενη κατηγορία.

Διαγνωστικά σημεία 

Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα σημεία εκείνα που θα μας κατευθύνουν άμεσα στην αναζήτηση ιατρικής φροντίδας:

  • Αιφνίδιας έναρξης αιμωδία (μούδιασμα) ή αδυναμία στο πρόσωπο, το χέρι ή το πόδι (ειδικά αν είναι στην ίδια πλευρά το σώματος)
  • Αιφνίδιας έναρξης σύγχυση, δυσχέρεια ομιλίας (ψεύδισμα, ο ασθενής χάνει τα λόγια του), ή δυσκολία στην κατανόηση της ομιλίας
  • Αιφνίδιας έναρξης διαταραχή της όρασης στον ένα ή τους δύο οφθαλμούς
  • Αιφνίδιας έναρξης διαταραχή στην βάδιση, ζάλη, απώλεια της ισορροπίας ή του προσανατολισμού
  • Αιφνίδιας έναρξης κεφαλαλγία.
  • Πρόληψη

Εξίσου σημαντική με την διάγνωση και αντιμετώπιση είναι και η πρόληψη των ΑΕΕ με τις έγκαιρες παρεμβάσεις σε παράγοντες κινδύνου όπως η κακή διατροφή, η παχυσαρκία, η καθιστική ζωή, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ αλλά και άλλων ασθενειών που συνδέονται με την ανάπτυξη ΑΕΕ (π.χ σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία κ.α.)

Τρόποι πρόληψης Αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων:

Διατροφή και διατήρηση του σωματικού βάρους σε φυσιολογικά επίπεδα

Η κακή διατροφή αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση ΑΕΕ. Διατροφή πλούσια σε λιπαρά προάγει τη αθηρωμάτωση των αγγείων και την παχυσαρκία ή οποία οδηγεί στην ανάπτυξη υπέρτασης.

Η μεσογειακή διατροφή αποτελεί την ενδεδειγμένη δίαιτα για την πρόληψη των καρδιαγγειακών επεισοδίων (αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, στεφανιαία νόσος, περιφερική αγγειοπάθεια). Η δίαιτα αυτή έχει ως βάση το ελαιόλαδο, και αποτελείται από τροφές με χαμηλά λιπαρά και πλούσιες σε φυτικές ίνες όπως φρέσκα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης. Αντίθετα θα πρέπει να αποφεύγονται τροφές που περιέχουν κορεσμένα λιπαρά οξέα όπως κόκκινα κρέατα, αλλαντικά, βούτυρα και μαργαρίνες, κίτρινα τυριά και έτοιμες τροφές όπως χάρμπουργκερ, έτοιμα προϊόντα σφολιάτας, προμαγειρεμένα φαγητά και τροφές τηγανισμένες σε φοινικέλαιο.

Σημαντική παρέμβαση αποτελεί και η μείωση κατανάλωσης αλατιού (<6 γρ. μαγειρικού αλατιού την ημέρα, περίπου 1 κουταλάκι του γλυκού). Η κατανάλωση αλατιού σχετίζεται άμεσα με την ανάπτυξη υπέρτασης, βασικού παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου και στεφανιαίας νόσου.

Αλκοόλ

Η αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με αύξηση της αρτηριακής πίεσης και εμφάνιση καρδιακών αρρυθμιών (κολπική μαρμαρυγή). Τα αλκοολούχα ποτά περιέχουν σημαντική ποσότητα θερμίδων και η υπερβολική κατανάλωση οδηγεί στην ανάπτυξη παχυσαρκίας. Όπως έχει προαναφερθεί όλα τα παραπάνω αποτελούν παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση ΑΕΕ. Η μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ [Άνδρες ≤ 2 ποτά, Γυναίκες ≤ 1ποτό /24ωρο (1 ποτό =15ml αιθανόλης ή 360ml μπύρας ή 150ml κρασί ή 45ml ουίσκι)] πρέπει να συστήνεται σε όλους.

Άσκηση

Ο συνδυασμός υγιεινής διατροφής και άσκησης αποτελούν ακρογωνιαίο λίθο στην διατήρηση καλής σωματικής υγείας και προστασίας από τα καρδιαγγειακά επεισόδια (π.χ. ΑΕΕ). Συστήνεται μέτριας έντασης αεροβική άσκηση (ποδηλασία, γρήγορο περπάτημα, κολύμβηση) για 20 - 30 λεπτά, 4 ή 5 φορές την εβδομάδα. Είναι χρήσιμη η επικοινωνία με τον προσωπικό γιατρό για την ένταση και τη διάρκεια της άσκησης για άτομα μεγαλύτερα των 40 ετών καθώς και αυτά που πάσχουν από κάποιο νόσημα.

Κάπνισμα

Το κάπνισμα εκτός των άλλων νοσολογικών καταστάσεων που προκαλεί (χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καρκίνος του πνεύμονα), σχετίζεται με βλάβη του τοιχώματος των αγγείων και ανάπτυξη καρδιαγγειακών επεισοδίων. Συγκεκριμένα το κάπνισμα διπλασιάζει την πιθανότητα εμφάνισης ΑΕΕ. Συστήνεται η άμεση διακοπή του καπνίσματος σε όλους.

Άλλες νοσολογικές καταστάσεις

Υπάρχουν κάποιες νοσολογικές καταστάσεις που προδιαθέτουν την εμφάνιση ΑΕΕ. Τέτοια νοσήματα είναι η αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπερχοληστερολαιμία, οι καρδιακές αρρυθμίες (κυρίως κολπική μαρμαρυγή), κάποιες αιματολογικές διαταραχές (πολυερυθραιμία, θρομβοκυττάρωση, λευχαιμίες), διαταραχές στην πηκτικότητα του αίματος, βλάβες των αγγείων (ανευρύσματα, αγγειίτιδες κ.α.). Η αντιμετώπιση τους σε συνεργασία με τον ειδικό μειώνουν τον κίνδυνο ανάπτυξης ΑΕΕ από αυτά τα νοσήματα.

Το ΑΕΕ αποτελεί μια συχνή νοσολογική κατάσταση που ενδέχεται να έχει κακή έκβαση. Η έγκαιρη διάγνωση αλλά κυρίως η πρόληψη του αποτελούν τα σημαντικότερα όπλα στην αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος.

Δημήτριος Λεβισιανού
SOS Ειδικός παθολόγος

Χρειάζεσαι συμβουλές από γιατρό;
Θέλεις επίσκεψη παθολόγου;
Κάλεσε τώρα 1016 για επίσκεψη παθολόγου στο σπίτι ή στο κοντινότερο SOS ιατρείο!

Προτεινόμενοι σύνδεσμοι

World Stroke Oranization World Stroke Campaign